Juni 2020; “maand”kevers: Meikever, Junikever en Julikever
Opmerkelijk alle drie keversoorten worden niet vermeld in onze ecologische atlas. Lijkt mij sterk dat de meikever en de junikever op onze Gorsselse Heide nooit zijn aangetroffen. Voor de julikever is het voorkomen op onze heide niet aannemelijk, gezien de zeldzaamheid. Deze julikever heb ik ondanks zijn opmerkelijke uiterlijk nooit waargenomen, ook niet tijdens onze vakanties in de duingebieden. Daarentegen zie ik de meikever rondom ons huis zeer regelmatig in de vliegtijd en ook wat later de junikever.
Meikever [Melolontha melolontha]. De bovenzijde is bruin, met opvallende langsribben. De prachtige antennes zijn oranje van kleur. Ze vliegen hoofdzakelijk ‘s avonds, in de maanden mei en juni. De grote meet zo’n 20 tot 30 mm. De volwassen kever eet de bladeren van o.a. eiken, beuk en linden. Deze kunnen redelijk kaal gevreten worden. Vooral akkers en weilanden met de voedselbomen in de directe omgeving behoren tot hun favoriete leefgebied. De kevers zijn een welkome prooi voor de vleermuizen, roeken, torenkraai, spreeuwen en meeuwen en ook de steenuil. Eenmaal op de grond worden ze met smaak genuttigd door egels, spitsmuizen en ook kikkers. Maar ook platgereden door het verkeer, met de dood als gevolg. Hier in onze woonbuurt zie je vele exemplaren op het wegdek liggen.
Het zijn echte avond- en nachtdieren. Door het zoemende en zoevende geluid zijn de kevers overdag en in de schemering duidelijk hoorbaar. Ook de paring vindt ‘s avonds plaats. In mei en juni legt het ♀ 20 eieren in de grond. Ze graaft zich voor de leg dan geheel in. Uit deze eieren komen dan de bekende en gevreesde larven, de engerlingen, die wel 46 mm lang kunnen worden. Ze vreten de wortels van gras, zijn crème-wit van kleur, pinkdikte en C-vormig gekromd. Na 2 of 3 jaar is de engerling volwassen.
Foto meikever bron; deeldenatuur.nl
Vóór de winter sluipt de volwassen kever uit de larve, maar verblijft tot het voorjaar veilig onder de grond, in een soort “poppewieg”. Evenals de kevers zijn ook de larven het voedsel voor de torenkraai, roek, spreeuw en meeuwen. Maar bovendien is de mol dol op zo’n eiwitrijk hapje.
Junikever [Amphimallus solistitialis]. Het kleinere lid van de meikever heeft een strogele tot roodachtig geelbruine bovenzijde met een donkere kop. De afmeting is 16 tot 19 mm. Duidelijk een maatje kleiner dan de meikever.
Het halsschild heeft een neerliggende, maar ook lange opgerichte vlokkige beharing. De dekschilden zijn glanzend met duidelijke langsribben. De sprietknotsen bij het ♂ zijn vrij lang en waaiervormig. Daarentegen zijn ze bij het ♀ kort en knotsvormig. Je kunt deze kevers vooral waarnemen in de tweede helft van juni. Tijdens zonsondergang kunnen ze dan in groten getale rondzwermen. De levensomstandigheden kun je vergelijken met die van de meikever.
Foto junikever bron;insektenparadijs.nl
Julikever [Polyphylla fullo]. Een grote, plompe kever van zo’n 32 tot 37 mm groot. De kleur is gewoonlijk zwart soms roodbruin. Het halsschild en het dekschild hebben witachtige schubjes, lijkt gemarmerd. De kleur is zwartbruin met wit of geelachtige vlekkenstructuur. Volledig ander uiterlijk in vergelijking met de vorige twee. Het ♀ is duidelijk groter dan het ♂. De voelsprieten zien eruit als bladen, die van het ♂ zijn duidelijk langer dan die van het ♀. Ze zijn zeldzaam in ons land, hebben een voorkeur voor zandachtige gebieden en dus zijn onze duinen favoriet.
Ook de larven van de julikever noemen we engerlingen en zien er gelijkend uit als die van de meikever. De wel 4 cm. lange larven eten vooral de wortels van grassen. De volwassen julikever leeft het liefst in naaldbossen waar ze de naalden als voedsel consumeren. Opmerkelijk dat de kevers bij dreigend gevaar luid kunnen striduleren, waarbij 2 lichaamsdelen over elkaar gewreven worden, vergelijkbaar met krekels en sprinkhanen.
Foto julikever bron; wikipedia.org
Nu nog wat algemeens: tot de bladsprietkevers [Scarabaeidae] behoren naast de genoemde “maandkevers” de mestkevers, ook penseelkevers en rozenkevers. De volwassen kevers leven doorgaans slechts enkele weken tot een maand. De prachtige antennes dienen als communicatie om de ♀♀ op te sporen. Ze vangen de chemische stoffen op, feromonen, die de ♀♀ afscheiden. De ♀♀ leggen de eieren in de grond en daar komen dan de larven uit, die zich aan graswortels te goed doen. De larven van alle bladsprietkevers noemen we engerlingen. Ze leven enkele jaren. De natuurlijke vijanden van deze larven, zoals bijvoorbeeld de mol, egel, genoemde vogels en spitsmuizen, zijn ook de rondwormen, die op de engerlingen parasiteren.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
Opmerkelijk alle drie keversoorten worden niet vermeld in onze ecologische atlas. Lijkt mij sterk dat de meikever en de junikever op onze Gorsselse Heide nooit zijn aangetroffen. Voor de julikever is het voorkomen op onze heide niet aannemelijk, gezien de zeldzaamheid. Deze julikever heb ik ondanks zijn opmerkelijke uiterlijk nooit waargenomen, ook niet tijdens onze vakanties in de duingebieden. Daarentegen zie ik de meikever rondom ons huis zeer regelmatig in de vliegtijd en ook wat later de junikever.
Meikever [Melolontha melolontha]. De bovenzijde is bruin, met opvallende langsribben. De prachtige antennes zijn oranje van kleur. Ze vliegen hoofdzakelijk ‘s avonds, in de maanden mei en juni. De grote meet zo’n 20 tot 30 mm. De volwassen kever eet de bladeren van o.a. eiken, beuk en linden. Deze kunnen redelijk kaal gevreten worden. Vooral akkers en weilanden met de voedselbomen in de directe omgeving behoren tot hun favoriete leefgebied. De kevers zijn een welkome prooi voor de vleermuizen, roeken, torenkraai, spreeuwen en meeuwen en ook de steenuil. Eenmaal op de grond worden ze met smaak genuttigd door egels, spitsmuizen en ook kikkers. Maar ook platgereden door het verkeer, met de dood als gevolg. Hier in onze woonbuurt zie je vele exemplaren op het wegdek liggen.
Het zijn echte avond- en nachtdieren. Door het zoemende en zoevende geluid zijn de kevers overdag en in de schemering duidelijk hoorbaar. Ook de paring vindt ‘s avonds plaats. In mei en juni legt het ♀ 20 eieren in de grond. Ze graaft zich voor de leg dan geheel in. Uit deze eieren komen dan de bekende en gevreesde larven, de engerlingen, die wel 46 mm lang kunnen worden. Ze vreten de wortels van gras, zijn crème-wit van kleur, pinkdikte en C-vormig gekromd. Na 2 of 3 jaar is de engerling volwassen.
Foto meikever bron; deeldenatuur.nlVóór de winter sluipt de volwassen kever uit de larve, maar verblijft tot het voorjaar veilig onder de grond, in een soort “poppewieg”. Evenals de kevers zijn ook de larven het voedsel voor de torenkraai, roek, spreeuw en meeuwen. Maar bovendien is de mol dol op zo’n eiwitrijk hapje.
Junikever [Amphimallus solistitialis]. Het kleinere lid van de meikever heeft een strogele tot roodachtig geelbruine bovenzijde met een donkere kop. De afmeting is 16 tot 19 mm. Duidelijk een maatje kleiner dan de meikever.
Het halsschild heeft een neerliggende, maar ook lange opgerichte vlokkige beharing. De dekschilden zijn glanzend met duidelijke langsribben. De sprietknotsen bij het ♂ zijn vrij lang en waaiervormig. Daarentegen zijn ze bij het ♀ kort en knotsvormig. Je kunt deze kevers vooral waarnemen in de tweede helft van juni. Tijdens zonsondergang kunnen ze dan in groten getale rondzwermen. De levensomstandigheden kun je vergelijken met die van de meikever.
Foto junikever bron;insektenparadijs.nlJulikever [Polyphylla fullo]. Een grote, plompe kever van zo’n 32 tot 37 mm groot. De kleur is gewoonlijk zwart soms roodbruin. Het halsschild en het dekschild hebben witachtige schubjes, lijkt gemarmerd. De kleur is zwartbruin met wit of geelachtige vlekkenstructuur. Volledig ander uiterlijk in vergelijking met de vorige twee. Het ♀ is duidelijk groter dan het ♂. De voelsprieten zien eruit als bladen, die van het ♂ zijn duidelijk langer dan die van het ♀. Ze zijn zeldzaam in ons land, hebben een voorkeur voor zandachtige gebieden en dus zijn onze duinen favoriet.
Ook de larven van de julikever noemen we engerlingen en zien er gelijkend uit als die van de meikever. De wel 4 cm. lange larven eten vooral de wortels van grassen. De volwassen julikever leeft het liefst in naaldbossen waar ze de naalden als voedsel consumeren. Opmerkelijk dat de kevers bij dreigend gevaar luid kunnen striduleren, waarbij 2 lichaamsdelen over elkaar gewreven worden, vergelijkbaar met krekels en sprinkhanen.
Foto julikever bron; wikipedia.orgNu nog wat algemeens: tot de bladsprietkevers [Scarabaeidae] behoren naast de genoemde “maandkevers” de mestkevers, ook penseelkevers en rozenkevers. De volwassen kevers leven doorgaans slechts enkele weken tot een maand. De prachtige antennes dienen als communicatie om de ♀♀ op te sporen. Ze vangen de chemische stoffen op, feromonen, die de ♀♀ afscheiden. De ♀♀ leggen de eieren in de grond en daar komen dan de larven uit, die zich aan graswortels te goed doen. De larven van alle bladsprietkevers noemen we engerlingen. Ze leven enkele jaren. De natuurlijke vijanden van deze larven, zoals bijvoorbeeld de mol, egel, genoemde vogels en spitsmuizen, zijn ook de rondwormen, die op de engerlingen parasiteren.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
