Maart 2012 - Vlinders in maart op onze Gorsselse Heide?
Maart is de lentemaand met als vaak gebruikt gezegde: “Maartse buien die beduien, dat de lente aan komt kruien”
Vindt u het ook een ongelooflijke prestatie dat vlinders ver kunnen vliegen. Met hun fragiele vleugels presteren ze het, ondanks wind om toch over de Alpen te vliegen. Trekvlinders zoals de Distelvlinder overwinteren rond de Middellandse Zee. Deze soort zullen we dan ook niet in maart op onze Gorsselse Heide kunnen waarnemen. Andere overwinteringmogelijkheden in ons land zijn;
- als ei: Heideblauwtje; ook het Gentiaanblauwtje , komt helaas [nog] niet [meer] voor op onze Gorsselse Heide
- als larve/rups: Koolwitje
- als pop: Bont Zandoogje
- als soort: Citroenvlinder.
Maar de vlinders die we nu wel in maart kunnen zien rondfladderen, zijn die soorten die als volwassen vlinder overwinteren, zoals de Citroenvlinder en de Kleine vos. Tijdens de felle koude verschuilen en beschermen ze zich in holtes, in schuurtjes, op zolders enzovoort.. Deze vlinders verkeren in een soort winterslaap, we noemen dit ook wel diapauze. Tegen bevriezing en uitdroging maken ze een soort antivries aan, bestaande uit glycerol en eiwitten.
De daglengte, temperatuur en o.a. caroteen en vitamine A spelen een rol bij het “ontwaken”. De vraag: is er dan al wel voldoende voedsel te vinden voor die volwassen vlinder? De Citroenvlinders zijn meestal de eerste lentebode. Ze behoren tot de familie der witjes en als soort tot de luzernevlinders. De Citroenvlinder overwintert laag tussen de struiken en ontwaakt als de temperatuur voldoende is gestegen. Citroenvlinders kunnen meer dan een jaar oud worden. Als de vrouwtjes bevrucht zijn leggen ze hun eieren op de vuilboom [sporkehout] en wegedoorn. Als de rupsen uit de eitjes komen doen ze zich tegoed aan de bladeren van deze bomen of struiken. We moeten er dan ook voor waken dat we niet alle vuilbomen uit onze heide weghalen. Vrouwtjes en mannetjes zijn op kleur te onderscheiden: het vrouwtje is duidelijk bleker geel dan het mannetje. De vlinders leven van nectar, hetgeen betekent dat er wel al bloeiende planten aanwezig moeten zijn.
Ik heb nog nooit een Citroenvlinder in maart op een bloem zien zitten. In de omgeving zijn waarschijnlijk wel wat tuintjes waarvan ze van wat bloeiende planten kunnen profiteren. Bloeiende planten in maart zijn bijvoorbeeld; oosterse sterhyacint, blauwe druifjes, steenraket, maarts viooltje, groot hoefblad, pinksterbloem, schoenlapperplant, kerspruim, duindoorn, scheefkelk, boerenkrokus.
Laat u ons eens weten wanneer u de eerste Citroenvlinder of een andere soort dit jaar op onze prachtige Gorsselse Heide hebt waargenomen? Laat ook weten of u de vlinder op bloemen (en zoja welke) hebt zien slurpen van de nectar.
Geniet van wat de Gorsselse Heide ons biedt.
Herman Roelofs
