Maart 2017: Bosanemoon (Anemona nemorosa)

De natuur ontwaakt, altijd weer een feest het ontluiken van het frisse groen en de vele geluiden die het geheel weer nieuw leven inblaast.
Vorig jaar in de maanden maart en april ben ik enkele keren naar de Gorsselse Heide gefietst. Vanuit Epse door landgoed Joppe en bij de zessprong de Dortherdijk overgestoken zo de Deventerdijk op. Wat mij opviel onderweg waren de vele plakkaten wit bloeiende bosanemonen, prachtig.
Daarna met de fiets aan de hand een klein rondje Gorsselse Heide gelopen. Dat was echt genieten, toen nog wel zonder prikkeldraad afrastering. Maar op onze Gorsselse Heide geen bosanemonen waargenomen, heb ik toen iets gemist? Ik weet het niet. Ook in onze Ecologische Atlas geen vermelding van bosanemonen. Hebt u tijdens een Gorsselse Heide wandeling wel bosanemonen gezien?
Laat het weten, dan kunnen we ook dit plantje in onze Ecologische Atlas bijschrijven.

maart17 bosanemoonBron: hetreestdal.nl

De bosanemoon groeit bijna overal op vooral vochtige grond in loofbossen, tussen het kreupelhout en zelfs in weiden. Door lange dunne wortelstokken, met daarop duidelijke winterknoppen, verplaatsen de plantjes zich door de bodem en kunnen zo hele kussens vormen.
De plantjes behoren tot de ranonkelfamilie, evenals het speenkruid ook zo’n vroege voorjaarsbloeier. Het is een overblijvende plant. Nu kunnen ze nog profiteren van het zonlicht dat door de kale takken van de bomen de grond bereikt en opwarmt. De bloeitijd is van maart tot april soms zelfs nog tot in mei. De bevruchting door insecten lukt niet al te best, want de bosanemoon heeft slechts stuifmeel te bieden, nectar ontbreekt. Dit wordt gedeeltelijk gecompenseerd door een wat langere bloeitijd zo’n 4 tot 5 dagen. Vele blanke helderwitte sterretjes sieren de omgeving. De bloemen sluiten ’s avonds en openen zich weer de volgende morgen. Ook als er een sneeuwbui komt of is er wat vorst dan buigen de behaarde bloemstelen. Dit alles ter bescherming van hun kostbare stuifmeel tegen water, dauw en of ijs.
De bloemen zijn alleenstaand, langgesteeld met gewoonlijk 6 bloemdekbladeren, 7 kroonbladeren, wit en soms roze naar buiten uitlopend. Na bevruchting ontstaan er behaarde dopvruchten. In de dopvrucht zit slechts één zaadje welke door mieren verspreid wordt.
Nog even iets over de naamgeving: Anemona komt uit het Griekse anemos, wat wind betekent. De verdorde en afvallende kelkbladeren worden door de wind meegevoerd.
Er is ook nog een andere lezing in de mythologie uit het hof van de godin Flora. Flora’s Zephyr, de god van de wind, werd verliefd op Anemona, een nimf aan het hof van de godin Flora. Echter Flora werd zo jaloers dat ze Anemona in een bloem veranderde. De naam nemorosa betekent gewoonweg uit het bos.
Nogmaals de oproep: op onze natuurparel de Gorsselse Heide de bosanemoon waargenomen? Laat het ons weten. Alvast bedankt.

Geniet van wat de Gorsselse Heide ons biedt   
Herman Roelofs

  • Steunt u ons ook?
  • logo top vvdgh thumb