Juni 2017: Sprinkhanen en krekels

Wie weet precies het verschil tussen sprinkhanen en krekels? Dat is voor mij een zeer moeilijke vraag. Toch even wat schrijven over deze interessante insecten groep. Ook in de tuin vind ik wel eens zo’n groene rakker, denk een sabelsprinkhaan?
Sprinkhanen en krekels behoren taxonomisch gezien tot dezelfde orde, namelijk Orthoptera.
De grootste verschillen volgens de geraadpleegde literatuur even op een rijtje: krekels zijn nooit groen van kleur, sprinkhanen zijn er in vele kleurschakeringen. In ons land zijn ze meestal groen, maar in de zuidelijke landen zijn ze des te kleuriger.
In onze ecologische atlas staan 4 soorten sprinkhanen en krekels genoteerd:

-    Grote Groene Sabelsprinkhaan Tettigonia viridissima
-    Knopsprietje Myrmeleotettix maculatus
-    Krasser Chorthippus parallelus
-    Ratelaar Glyptobothrus biguttulus
              
Gezien de voor mij nauwelijks uit te spreken Latijnse namen zit er kennelijk wel enig verschil tussen de op onze heide voorkomende soorten. We zullen de Grote Groene Sabelsprinkhaan en de Ratelaar wat nader bekijken.

De Grote Groene Sabelsprinkhaan of wel Gewone Sabelsprinkhaan (we kennen echter ook een Kleine Groene Sabelsprinkhaan, dit ter verwarring) zingen door de voorvleugels langs elkaar te strijken. Insecten zijn de belangrijkste voedselbron, maar je ziet ze soms ook knagen aan de planten. Mannetje en vrouwtje zijn vrijwel even groot zo’n 27 tot 38 mm.

jun17 gr groene sabelsprinkhaan jun17 ratelaar
Grote groene sabelsprinkhaan - Bron Wikipedia Ratelaar - Bron Wikipedia

De Ratelaar maakt geluid [zingt] door met de fijn geribbelde delen van de poten [dijen] langs de vleugels te strijken. Dit is dus anders dan het geluidmechanisme van de Grote Groene Sabelsprinkhaan. Ook het voedsel van de Ratelaar verschilt van die van de Grote Groene Sabelsprinkhaan: ze eten uitsluitend plantaardig materiaal, vooral grassen. De Ratelaar behoort tot de familie der veldsprinkhanen. Ze zijn wat kleiner dan de beschreven sabelsprinkhaan, mannetjes 13 tot 16 mm, vrouwtjes 16 tot 23 mm.
Met de naam Ratelaar kan er ook wel enige verwarring ontstaan, we kennen namelijk ook het plantengeslacht ratelaar [Rhinanthus]. Deze behoort tot de bremraapfamilie, voor zover mij bekend [nog] niet waargenomen op onze natuurparel. De plant is een half parasiet en voedt zich gedeeltelijk met sappen uit de wortels van andere planten, vooral grassen en klaver.

In de literatuur [Het milieu voor de natuur; ISBN 9070211 50 5] wordt vermeld dat je op de heide een aantal specifieke sprinkhanensoorten kunt vinden zoals Heidesabelsprinkhaan en Zadelsprinkhaan naast Veldkrekel en Boskakkerlak. Op de Gorsselse Heide niet?
De sprinkhanen en krekels hebben het moeilijk, want op intensief gebruikt grasland zijn bijna geen sprinkhanen te vinden en ook op matig bemeste weilanden waar een redelijk hoge veedichtheid wordt aangewend zijn deze dieren zeer schaars. Je zou bijna concluderen dat heidegebieden een soort zorgplicht hebben voor het behoud en instandhouding van sprinkhanen en krekels. Nog even dit ter toevoeging misschien zijn sprinkhanen en krekels in de toekomst wel een belangrijke eiwitbron voor menselijke consumptie. Wie weet?

Geniet van wat de Gorsselse Heide ons biedt   
Herman Roelofs
   
   

  • Steunt u ons ook?
  • logo top vvdgh thumb