November 2020: “bomen” over Bomen.
Door de bomen het bos niet meer zien is een bekende uitdrukking.
Nu de bladeren min of meer gevallen zijn en als beschermende laag de bodem bedekken, zien we duidelijk meer van de bomen.
We noemen het een boom als die meer dan 3m hoog is met een kroonomvang van 2m². Gladde, ruwe stammen met diverse kleuren. Rechte, soms kronkelige, grillige takken staan gegriefd op ons netvlies. Het is een bijzonder gezicht als je door het herfstbos wandelt, de zonnestralen langs de takken strelen met een vlaag van vocht- mistflarden en strepen. Onze Gorsselse Heide leent zich uitstekend voor zo’n herfstwandeling. Eerst door het bos vervolgens weer een schitterend uitzicht over de heide, bedekt met dotten spinrag, voor mij een rustgevend gevoel. Goed aangekleed en flink doorstappen, prachtig!
Bomen zijn een bron van leven. Insecten, vlinders, vogels, zoogdieren, maar ook plantjes, mossen en schimmels leven ervan, wonen erin of erop. De boom is een biotoop op zich. Vooral de inheemse bomen hebben een positief effect op de eco-diversiteit en maken de bossen weerbaarder. Ook dragen de bomen bij aan de CO2 reductie en luchtzuivering door het vangen van fijnstof, al met al een positief effect op het [micro]klimaat. Bomen kunnen zowel elektrische als chemische boodschappen versturen voor naderend onheil. Robuuste, bio-diverse bossen zijn van onschatbare waarde en staan garant voor een gezonde omgeving voor mens en dier. Zonder deze bomen geen bloesem, geen vruchten, dus geen insecten, gevolg minder vogels en zoogdieren, maar ook geen schuilplaatsen. Bovendien is de kruidlaag, de bodembegroeiing, van een gemengd bos veel interessanter. Natuurmonumenten besteedt er dit najaar extra aandacht aan.
Een Brits onderzoek geeft aan hoe de diverse bomen door de ongewervelden gebruikt worden, zie tabel.
Aantal soorten ongewervelden dat is aangetroffen op verschillende boomsoorten in Groot-Brittannië.
Bron: Bosrandbeheer voor vlinders en andere ongewervelden; K.Veling, J.Smith & V.Siebering; ISBN90 5011 191 2 en website van Ofwell Woodland & Wldlife Trust.
Ongewervelden zijn alle dieren zonder wervelkolom en ruggengraat; dus eigenlijk alle insecten. Er worden duidelijk meer ongewervelden aan getroffen op inheemse soorten. De tabel laat zien welke bomen het beste voor de diversiteit in de natuur aangeplant kunnen worden. Jammer dat de linde, voor mijn gevoel een zeer interessante loofboom, niet genoemd wordt in de lijst.
Nog even iets over de voorkeur voor een loofboom. De grove den en andere naaldbomen onttrekken veel meer water aan de grond dan de loofbomen. Als je van plan bent om een boom te planten denk dan aan een inheemse soort. Een appelboompje in de tuin is veel belangrijker voor de insecten dan een rododendron. Maar ook een plant of struik die vlinders lokt is de moeite van het planten waard.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
| Kleur en klank op de weide, Gloed en glans op de heide. Reuk en zicht in het bos, maakt een rustgevend gevoel los. Floores. |
Door de bomen het bos niet meer zien is een bekende uitdrukking.
Nu de bladeren min of meer gevallen zijn en als beschermende laag de bodem bedekken, zien we duidelijk meer van de bomen.
We noemen het een boom als die meer dan 3m hoog is met een kroonomvang van 2m². Gladde, ruwe stammen met diverse kleuren. Rechte, soms kronkelige, grillige takken staan gegriefd op ons netvlies. Het is een bijzonder gezicht als je door het herfstbos wandelt, de zonnestralen langs de takken strelen met een vlaag van vocht- mistflarden en strepen. Onze Gorsselse Heide leent zich uitstekend voor zo’n herfstwandeling. Eerst door het bos vervolgens weer een schitterend uitzicht over de heide, bedekt met dotten spinrag, voor mij een rustgevend gevoel. Goed aangekleed en flink doorstappen, prachtig!
 |
 |
 |
Bomen zijn een bron van leven. Insecten, vlinders, vogels, zoogdieren, maar ook plantjes, mossen en schimmels leven ervan, wonen erin of erop. De boom is een biotoop op zich. Vooral de inheemse bomen hebben een positief effect op de eco-diversiteit en maken de bossen weerbaarder. Ook dragen de bomen bij aan de CO2 reductie en luchtzuivering door het vangen van fijnstof, al met al een positief effect op het [micro]klimaat. Bomen kunnen zowel elektrische als chemische boodschappen versturen voor naderend onheil. Robuuste, bio-diverse bossen zijn van onschatbare waarde en staan garant voor een gezonde omgeving voor mens en dier. Zonder deze bomen geen bloesem, geen vruchten, dus geen insecten, gevolg minder vogels en zoogdieren, maar ook geen schuilplaatsen. Bovendien is de kruidlaag, de bodembegroeiing, van een gemengd bos veel interessanter. Natuurmonumenten besteedt er dit najaar extra aandacht aan.
Een Brits onderzoek geeft aan hoe de diverse bomen door de ongewervelden gebruikt worden, zie tabel.
Aantal soorten ongewervelden dat is aangetroffen op verschillende boomsoorten in Groot-Brittannië.
| Inheemse bomen | Uitheemse bomen | Aantal ongewervelden |
| Wilgensoorten | 450 | |
| Eik/Berk | 423/334 | |
| Meidoorn/Sleedoorn | 149/109 | |
| Populier/Wilde Appel | 97/93 | |
| Grove Den | 91 | |
| Els/Iep/Hazelaar | 90/82/73 | |
| Tamme Kastanje | 5 | |
| Paardenkastanje | 4 | |
| Plataan | 1 | |
| Rododendron | 0 |
Ongewervelden zijn alle dieren zonder wervelkolom en ruggengraat; dus eigenlijk alle insecten. Er worden duidelijk meer ongewervelden aan getroffen op inheemse soorten. De tabel laat zien welke bomen het beste voor de diversiteit in de natuur aangeplant kunnen worden. Jammer dat de linde, voor mijn gevoel een zeer interessante loofboom, niet genoemd wordt in de lijst.
Nog even iets over de voorkeur voor een loofboom. De grove den en andere naaldbomen onttrekken veel meer water aan de grond dan de loofbomen. Als je van plan bent om een boom te planten denk dan aan een inheemse soort. Een appelboompje in de tuin is veel belangrijker voor de insecten dan een rododendron. Maar ook een plant of struik die vlinders lokt is de moeite van het planten waard.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
