Natuurbelevenis maart 2021: Roodborst [Erithacus rubecula]
Als het enigszins mogelijk is, en het weer is er na, ben ik wel in de tuin te vinden om wat activiteiten te plegen. Vooral in beweging blijven is voor mij belangrijk, zo hoef ik ook niet naar de sportschool om daar oefeningen te doen, goed voor lichaam en geest. Bovendien nog kostenbesparend ook en die pecunia kan ik dan mooi besteden voor de aanschaf van nieuwe tuinplanten en struiken. Ze moeten me ook niet vragen wat ga je nu doen. Mijn antwoord: nou dat weet ik niet. Dat zie ik wel. Meestal zijn er nog wat kattenuitwerpselen te verwijderen.
Nu zul je afvragen wat heeft dat met een roodborst van doen. Dat zit zo, zeker, de laatste drie jaar ben ik tijdens mijn tuinwerkzaamheden constant in gezelschap van een roodborst. Als ik de schop, hark of 5-tands krabber pak zit het diertje mij al belangstellend aan te kijken op misschien wel een meter afstand. Dat klopt, want roodborsten staan bekend als nieuwsgierig en vertrouwend. Als ik de grond wat omgewoeld heb, spoedt het diertje zich naar die plek om daar in de losgemaakte aarde wat voedsel bij elkaar te scharrelen, kleine insecten en wormpjes.
Gezien het gedrag is het volgens mij in de winter niet dezelfde roodborst als in voorjaar en zomer. Dat kan wel kloppen, onze broedende vogels trekken in de winterperiode naar het zuiden en de noordelijke soorten bevolken dan onze streken. Maar deze winter heb ik het vogeltje niet meer gezien. Overleden, verongelukt of door ouderdom het leven gelaten, ik weet het niet. Jammer, ik ben wel een beetje verdrietig. Daarentegen in onze voortuin zit wel een roodborst. Soms kijkt het diertje mij door het keukenraam vanuit een conifeer aan. Maar ook in de achtertuin zie ik er soms ook wel eens één, maar deze is lang niet zo familiair als zijn voorgang[st]er, dus waarschijnlijk wel een andere. Nog niet aan mijn aanwezigheid gewend?
Nu wat meer wetenswaardigheden over dit vogeltje. De roodborst, lengte 14 cm, is familie van de vliegenvangers. Er zijn geen duidelijke geslachtskenmerken. Het bekendste kenmerk is wel de bruinrode keel en borst. Vooral tijdens de broedperiode heeft het rode vlak een agressieve werking op de mannetjes onderling, hij gaat het gevecht aan als er zich een ander mannetje in zijn territorium begeeft. Zelfs is het zo dat de jongen in het nest nog geen rode vlek hebben, anders zouden ze misschien wel aangevallen kunnen worden.
Het is een talrijke broedvogel van de wat grotere tuinen, parken en bossen.
Op de Gorsselse Heide zijn in 1984 32 broedterritoria van deze vogel geteld, verspreid over het gehele terrein. Hoeveel er nu zijn is mij niet bekend.
Ze zingen het gehele jaar en bovendien doen de vrouwtjes dat ook. Het is een waterval van geluiden, aangenaam om te horen. De belangrijkste biologische betekenissen van zang zijn, een huwelijksaanzoek en het afbakenen van het territorium. Het gebied afbakenen is noodzakelijk, het moet voldoende voedsel opleveren voor de jonge vogeltjes en het is een duidelijke huwelijks advertentie. Het voedsel bestaat uit op de grondlevende insecten , kevers, slakjes, wormen en spinnen. Van de herfst tot vroeg in de lente wordt dat aangevuld met fruit en bessen. Strooi wat wintervoer als havermout of brinta op een “beschermd” plekje in je tuin, daar zijn ze dol op.
Het vrouwtje legt van eind maart tot begin april 5 tot 6 eitjes blauwwittig met rode stipjes. Het nest is komvormig en bekleed met droog materiaal, goed verstopt in laag struikgewas. De donzige nestblijvers zitten 12 tot 15 dagen onder de hoede van de ouders en hebben een gespikkelde borst en kop. Het vrouwtje broedt en het mannetje verzorgt het voedsel.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
Als het enigszins mogelijk is, en het weer is er na, ben ik wel in de tuin te vinden om wat activiteiten te plegen. Vooral in beweging blijven is voor mij belangrijk, zo hoef ik ook niet naar de sportschool om daar oefeningen te doen, goed voor lichaam en geest. Bovendien nog kostenbesparend ook en die pecunia kan ik dan mooi besteden voor de aanschaf van nieuwe tuinplanten en struiken. Ze moeten me ook niet vragen wat ga je nu doen. Mijn antwoord: nou dat weet ik niet. Dat zie ik wel. Meestal zijn er nog wat kattenuitwerpselen te verwijderen.
Nu zul je afvragen wat heeft dat met een roodborst van doen. Dat zit zo, zeker, de laatste drie jaar ben ik tijdens mijn tuinwerkzaamheden constant in gezelschap van een roodborst. Als ik de schop, hark of 5-tands krabber pak zit het diertje mij al belangstellend aan te kijken op misschien wel een meter afstand. Dat klopt, want roodborsten staan bekend als nieuwsgierig en vertrouwend. Als ik de grond wat omgewoeld heb, spoedt het diertje zich naar die plek om daar in de losgemaakte aarde wat voedsel bij elkaar te scharrelen, kleine insecten en wormpjes.
Gezien het gedrag is het volgens mij in de winter niet dezelfde roodborst als in voorjaar en zomer. Dat kan wel kloppen, onze broedende vogels trekken in de winterperiode naar het zuiden en de noordelijke soorten bevolken dan onze streken. Maar deze winter heb ik het vogeltje niet meer gezien. Overleden, verongelukt of door ouderdom het leven gelaten, ik weet het niet. Jammer, ik ben wel een beetje verdrietig. Daarentegen in onze voortuin zit wel een roodborst. Soms kijkt het diertje mij door het keukenraam vanuit een conifeer aan. Maar ook in de achtertuin zie ik er soms ook wel eens één, maar deze is lang niet zo familiair als zijn voorgang[st]er, dus waarschijnlijk wel een andere. Nog niet aan mijn aanwezigheid gewend?
 |
 |
| Bron: bing.com/blogspot.com | Foto: Magda Bolt; als bolletje om de kou te weerstaan |
Nu wat meer wetenswaardigheden over dit vogeltje. De roodborst, lengte 14 cm, is familie van de vliegenvangers. Er zijn geen duidelijke geslachtskenmerken. Het bekendste kenmerk is wel de bruinrode keel en borst. Vooral tijdens de broedperiode heeft het rode vlak een agressieve werking op de mannetjes onderling, hij gaat het gevecht aan als er zich een ander mannetje in zijn territorium begeeft. Zelfs is het zo dat de jongen in het nest nog geen rode vlek hebben, anders zouden ze misschien wel aangevallen kunnen worden.
Het is een talrijke broedvogel van de wat grotere tuinen, parken en bossen.
Op de Gorsselse Heide zijn in 1984 32 broedterritoria van deze vogel geteld, verspreid over het gehele terrein. Hoeveel er nu zijn is mij niet bekend.
Ze zingen het gehele jaar en bovendien doen de vrouwtjes dat ook. Het is een waterval van geluiden, aangenaam om te horen. De belangrijkste biologische betekenissen van zang zijn, een huwelijksaanzoek en het afbakenen van het territorium. Het gebied afbakenen is noodzakelijk, het moet voldoende voedsel opleveren voor de jonge vogeltjes en het is een duidelijke huwelijks advertentie. Het voedsel bestaat uit op de grondlevende insecten , kevers, slakjes, wormen en spinnen. Van de herfst tot vroeg in de lente wordt dat aangevuld met fruit en bessen. Strooi wat wintervoer als havermout of brinta op een “beschermd” plekje in je tuin, daar zijn ze dol op.
Het vrouwtje legt van eind maart tot begin april 5 tot 6 eitjes blauwwittig met rode stipjes. Het nest is komvormig en bekleed met droog materiaal, goed verstopt in laag struikgewas. De donzige nestblijvers zitten 12 tot 15 dagen onder de hoede van de ouders en hebben een gespikkelde borst en kop. Het vrouwtje broedt en het mannetje verzorgt het voedsel.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt.
Herman Roelofs
