April 2022; Fluitenkruid [Anthriscus silvestris].

Vroeger gingen we op zondagmiddag regelmatig wandelen, vaak naar de IJssel door de uiterwaarden. Als mijn vader dan een grote fluitenkruid plant zag staan, sneed hij daar een steel vanaf en maakte een fluitje van de holle steel, prachtig. Meestal had dit fluitje geen lang leven beschoren. In diverse streken wordt de plant wel fluiter, pijpkruid, wilde kervel of hondjeskruid genoemd. Je kunt je afvragen, wat kun je nu over zo’n “algemene” plant schrijven? Nou lees maar verder!
De plant groeit op een vochtige, voedselrijke bodem vooral langs wegbermen, het spoor en rivieren. Midden op de heide zul je de plant dan ook niet aantreffen, veel te voedselarm.
De hoogte varieert van 60 tot wel 150 cm. De bladeren zijn 2 tot 3 dubbel geveerd. Verder oogt de plant als een mooie losse structuur. Het behoort tot de schermbloemigen [Umbelliferae], een grote familie.
fluitenkruid klein
Fluitenkruid; bron foto; IVN.nl
De foto doet niet gelijk denken aan onze Gorsselse Heide, maar meer aan de Ravenswaarden, ook een prachtig natuurgebied om eens door te fietsen of te wandelen. Daar is het ook zeker genieten van de bloeiende voorjaarsplanten, maar ook van de zang van vele weidevogels. Misschien wel de uitbundige zang van de veldleeuwerik.

Het samengestelde, witte bloemscherm van het fluitenkruid bestaat uit allemaal kleine schermpjes en op elk baleintje staat uiteindelijk een bloempje. De kelk is maar moeilijk te ontdekken, de kroon is vijfbladig, daarbinnen ontdekken we een stampertje met daaromheen 5 meeldraden en 2 stempels en stijlen. De bloeitijd is van april tot augustus.
De bestuiving wordt voornamelijk uitgevoerd door tweevleugeligen. Let maar eens op tijdens de bloei ontdek je bovenop het scherm slurpende insecten, zweefvliegen en ook vaak wantsen. De specifieke geur van de bloemschermen trekt deze insecten aan, mijn reuk kan dit nauwelijks vaststellen.
De vruchtjes zijn donkerbruin, cilindervormig met een geribde snavel. Het worden ook wel splitvruchten genoemd. In de dalen tussen de ribbels bevinden zich buisjes gevuld met vluchtige olie, de zogenaamde oliestriemen.
Sommige schermbloemigen zijn zeer geurig en worden als keukenkruid toegepast, zoals karwei, selderij en kervel. Maar er zijn ook zeer giftige soorten, denk aan gevlekte scheerling en waterscheerling en niet te vergeten hondspeterselie. Vroeger werden veel van deze planten in de geneeskunde gebruikt.
Nog even iets meer over de familie van de schermbloemigen, zoals al gezegd een grote familie om er nog maar enkele te noemen; engelwortel, Zeeuws knoopje, heelkruid, venkel, pastinaak, koriander en wilde peen.

Jac.P.Thijsse noemde de plant “Hollands kant”; prachtige eervolle naam.
Duitsers noemen de plant Wiesen-Kerbel en ook Doldengewächse, in het engels cow parsley [koeien peterselie] en het frans cerfeuil sauvage [wilde kervel, ook in Nederland].

Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.

  • Steunt u ons ook?
  • logo top vvdgh thumb