DoornappelJuni 2023; Doornappel [Datura stramonium].
De doornappel behoort tot de familie van de nachtschaden, waar de aardappel en de tomaat ook onder vallen. De doornappel is een echte cultuurvolger. Op verwaarloosde en open terreinen kun je deze sterk groeiende plant aantreffen. De hoogte kan wel tot 1 meter bedragen. Wees wel voorzichtig met de plant, want alle delen zijn sterk giftig, vooral de vrucht kan dodelijk zijn.
Een bekende tuinplant de Brugmansia werd vroeger ook Datura genoemd. In een pot op het terras of balkon staat deze forse plant prachtig. Een andere naam is wel Engelentrompet. In de avonduren kunnen de bloemen ruiken naar waspoeder. Deze Brugmansia vindt zijn oorsprong in Midden- en Zuid- Amerika. Het verschil tussen de doornappel en de Engelentrompet zijn vooral de bloemen, bij de doornappel staan de bloemen rechtop, de Engelentrompet heeft hangende bloemen.
Maar nu verder over de wilde doornappel. Vroeger heb ik ze vaak gezien langs de ruwe IJsselborders in Terwolde. De naam is afgeleid uit het Arabische “dat”, betekent steken of stekelig, in andere literatuur spreekt men van “datura” dat zou staan voor verdovingsmiddel. “Stramonium” is een benaming voor gedraaid, de in de knop gedraaide bloemkroon. Andere namen zijn dolappel, duivelskruid en mollenkruid. Gezien de aanwezigheid van hallucinerende alkaloïden kan ik me bij dolappel en duivelskruid wel wat voorstellen, maar of ze ook mollen verdrijven zou ik niet kunnen zeggen. De landbouwsector moet wel voorzichtig zijn met deze plant en hem zoveel mogelijk verwijderen, in de weiden, hooi en kuilvoer, maar ook in aardappelvelden en moestuinen.
Doornappel; bron; ecopedia.be
De stengel is gevuld en regelmatig vertakt, rond van vorm en heeft een min of meer rode kleur. Zoals al gezegd een vrij grote plant met grove bladeren, bochtig en een getande rand. Ze lijken met enige verbeelding driehoekig tot omgekeerd eirond. De bladeren hebben geen lekkere geur, je kunt beter spreken van, ze stinken. De plant is éénjarig en als die is uitgebloeid, verdwijnt hij vrij snel. Als je het jaar erop gaat kijken op dezelfde plaats vind je de plant vaak niet meer terug. Kennelijk sterft de plant in z’n geheel. Meestal vind je in de naaste omgeving wel weer nieuwe planten, die zijn ontsproten uit het weggeslingerde zaad.
De bloei is van juni tot ver in september. De lila tot witachtig bloemen zijn tweeslachtig, alleenstaand, trompet- of trechtervormig, 5 tot 10 cm. De kelk is vijfkantig. In de bloem staan 5 meeldraden en een stamper, tweeslachtig dus. Ze worden bestoven door diverse insecten. Die vinden op de bloembodem zogenaamde honingputten, waar ze zich te goed kunnen doen aan de nectar, maar ook aan het stuifmeel. Op deze manier wordt de bloem bevrucht en kan de vruchtzetting plaatsvinden, tot de stekelige bolsterachtige, vrucht, de uiteindelijke doornappel.
Deze vrucht is een doosvrucht en lijkt wel wat op de bolster van een paardenkastanje. De vrucht is vierkleppig en bevat grote, platen met zeer giftige zaden. De zaden staan bekend dat ze zeer lang hun kiemkracht blijven behouden.
Bij een Floron inventarisatie in 2015 is de plant op onze prachtige Gorsselse Heide nog waargenomen. Vanwege de giftigheid bent u gewaarschuwd.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
De doornappel behoort tot de familie van de nachtschaden, waar de aardappel en de tomaat ook onder vallen. De doornappel is een echte cultuurvolger. Op verwaarloosde en open terreinen kun je deze sterk groeiende plant aantreffen. De hoogte kan wel tot 1 meter bedragen. Wees wel voorzichtig met de plant, want alle delen zijn sterk giftig, vooral de vrucht kan dodelijk zijn.
Een bekende tuinplant de Brugmansia werd vroeger ook Datura genoemd. In een pot op het terras of balkon staat deze forse plant prachtig. Een andere naam is wel Engelentrompet. In de avonduren kunnen de bloemen ruiken naar waspoeder. Deze Brugmansia vindt zijn oorsprong in Midden- en Zuid- Amerika. Het verschil tussen de doornappel en de Engelentrompet zijn vooral de bloemen, bij de doornappel staan de bloemen rechtop, de Engelentrompet heeft hangende bloemen.
Maar nu verder over de wilde doornappel. Vroeger heb ik ze vaak gezien langs de ruwe IJsselborders in Terwolde. De naam is afgeleid uit het Arabische “dat”, betekent steken of stekelig, in andere literatuur spreekt men van “datura” dat zou staan voor verdovingsmiddel. “Stramonium” is een benaming voor gedraaid, de in de knop gedraaide bloemkroon. Andere namen zijn dolappel, duivelskruid en mollenkruid. Gezien de aanwezigheid van hallucinerende alkaloïden kan ik me bij dolappel en duivelskruid wel wat voorstellen, maar of ze ook mollen verdrijven zou ik niet kunnen zeggen. De landbouwsector moet wel voorzichtig zijn met deze plant en hem zoveel mogelijk verwijderen, in de weiden, hooi en kuilvoer, maar ook in aardappelvelden en moestuinen.
Doornappel; bron; ecopedia.be
De stengel is gevuld en regelmatig vertakt, rond van vorm en heeft een min of meer rode kleur. Zoals al gezegd een vrij grote plant met grove bladeren, bochtig en een getande rand. Ze lijken met enige verbeelding driehoekig tot omgekeerd eirond. De bladeren hebben geen lekkere geur, je kunt beter spreken van, ze stinken. De plant is éénjarig en als die is uitgebloeid, verdwijnt hij vrij snel. Als je het jaar erop gaat kijken op dezelfde plaats vind je de plant vaak niet meer terug. Kennelijk sterft de plant in z’n geheel. Meestal vind je in de naaste omgeving wel weer nieuwe planten, die zijn ontsproten uit het weggeslingerde zaad.
De bloei is van juni tot ver in september. De lila tot witachtig bloemen zijn tweeslachtig, alleenstaand, trompet- of trechtervormig, 5 tot 10 cm. De kelk is vijfkantig. In de bloem staan 5 meeldraden en een stamper, tweeslachtig dus. Ze worden bestoven door diverse insecten. Die vinden op de bloembodem zogenaamde honingputten, waar ze zich te goed kunnen doen aan de nectar, maar ook aan het stuifmeel. Op deze manier wordt de bloem bevrucht en kan de vruchtzetting plaatsvinden, tot de stekelige bolsterachtige, vrucht, de uiteindelijke doornappel.
Deze vrucht is een doosvrucht en lijkt wel wat op de bolster van een paardenkastanje. De vrucht is vierkleppig en bevat grote, platen met zeer giftige zaden. De zaden staan bekend dat ze zeer lang hun kiemkracht blijven behouden.
Bij een Floron inventarisatie in 2015 is de plant op onze prachtige Gorsselse Heide nog waargenomen. Vanwege de giftigheid bent u gewaarschuwd.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
