Juli 2023; Aaseters uit de Necrophorus familie.
Nu eens een stukje schrijven over insecten en wel over een specifieke keverfamilie.
Wereldwijd leven er bijna 400.000 kevers en in ons land komen 4100 soorten voor. De kevers vormen zo’n 25 % van het dierenrijk. Specifiek iets vermelden over de Necrophorus familie; aaseters, ook de bekende doodgravers, niet zo’n leuk onderwerp, maar wel interessante en zeer nuttige opruimers in onze natuur.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet zo op de hoogte ben van deze insecten groep. Vroeger in mijn natuurgidsen opleiding is er ook weinig aandacht gegeven aan insecten en kevers. Maar uit studie in diverse literatuur kan ik toch wel enkele dingen schrijven om wat meer interesse te kweken.
In het boekje “Welke kever is dat” staan de volgende kevers beschreven;
- Necrophorus germanicus; Duitse doodgraver; in ons land zeer zeldzaam.
- Necrophorus humator: zwarte doodgraver; overal zeer algemeen, vooral in bossen en is te vinden op dode vogels. De sprietknots is roodgekleurd.
- Necrophorus vespillo; gewone doodgraver; zeer algemeen, leeft vooral op aas van zoogdieren, gemakkelijk te herkennen aan de gebogen achterschenen. De sprietknots is bij deze soort geel.
- Necrophorus investigator; geen Nederlandse naam bekend. Is ook zeker niet zeldzaam vooral in het voorjaar gespecialiseerd in dode kraaien. De sprietknots van deze is rood gekleurd. Maar deze kever heeft een duidelijk gelige lichaamsbeharing.
Aaseters, zoals de doodgravers maar ook verscheidene zogenaamde kortschildkevers behoren tot de aaseters, hebben vaak gecompliceerde antennes om de geurdeeltjes van de dode dieren op te vangen.
De grootte van de doodgravers is van zo’n 13 tot 23 mm., behalve de Duitse doodgraver die is wel 23 tot 33mm. Deze Duitse doodgraver leeft in Europa vooral op grotere zoogdieren zoals hazen en konijnen, bij gebrek zoekt het insect ook mestkevers in mesthopen.
Op onze Gorsselse heide, in de ecologische atlas, worden 2 soorten genoemd; de krombenige doodgraver [Nicrphorus interruptus] (deze wordt niet vermeld in het boekje “Welke kever is dat?”) en de krompootdoodgraver of gewone doodgraver [Nicrophorus vespillo]. Opmerkelijk; de Nederlandse naam; krombenig en krompoot, hoe kom je erop.
Gewone doodgraver; bron Wikipedia Janet Graham
De gewone doodgraver is 12 tot 23 mm. lang. Ondanks de toch wel kleine insecten kunnen ze redelijk grotere zoogdieren begraven zoals muizen en dergelijke. Zoals de foto toont een zwarte kever met oranje rode vlekken. De doodgraver als begrafenis ondernemer. Wanneer ze ergens in het zand een kadaver met hun antennes ontdekken, trachten ze het lijk te begraven. Meestal zijn meerdere kevers gelijktijdig aan de arbeid om het kadaver onder de grond te krijgen. Door het zand eronder weg te graven, zakt het kadaver door zijn gewicht de grond in. Als de klus geklaard is, worden door de vrouwtjes eitjes bij het begraven lijk gelegd, zelden meer dan 20. Na zeker 5 dagen komen de larven uit, die zich te goed doen aan het vlees van het in staat van ontbinding verkerende lijk. De vrouwtjes verzorgen de larven nog langdurig, je kunt met recht spreken van een soort broedzorg. De rijpe larve verpopt zich in de grond. De kevers vliegen ‘s avonds en ‘s nachts. Nog even dit; ze vermijden door vliegen bevuild vlees en vallen zelfs vleesvliegen aan en jagen die weg.
Vooral bij de gewone doodgraver zijn waarnemingen bekend, dat ze geheel bedekt kunnen zijn met mijten, die de kevers gebruiken voor transport om zo ook bij hun noodzakelijke voedsel te komen.
Het is zeker de moeite waard om wat aandacht te schenken aan deze zeer nuttige insecten. De opruimers van de natuur. Het is indrukwekkend als je de kevers aan het werk ziet om een kadaver onder de grond te werken.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
Nu eens een stukje schrijven over insecten en wel over een specifieke keverfamilie.
Wereldwijd leven er bijna 400.000 kevers en in ons land komen 4100 soorten voor. De kevers vormen zo’n 25 % van het dierenrijk. Specifiek iets vermelden over de Necrophorus familie; aaseters, ook de bekende doodgravers, niet zo’n leuk onderwerp, maar wel interessante en zeer nuttige opruimers in onze natuur.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet zo op de hoogte ben van deze insecten groep. Vroeger in mijn natuurgidsen opleiding is er ook weinig aandacht gegeven aan insecten en kevers. Maar uit studie in diverse literatuur kan ik toch wel enkele dingen schrijven om wat meer interesse te kweken.
In het boekje “Welke kever is dat” staan de volgende kevers beschreven;
- Necrophorus germanicus; Duitse doodgraver; in ons land zeer zeldzaam.
- Necrophorus humator: zwarte doodgraver; overal zeer algemeen, vooral in bossen en is te vinden op dode vogels. De sprietknots is roodgekleurd.
- Necrophorus vespillo; gewone doodgraver; zeer algemeen, leeft vooral op aas van zoogdieren, gemakkelijk te herkennen aan de gebogen achterschenen. De sprietknots is bij deze soort geel.
- Necrophorus investigator; geen Nederlandse naam bekend. Is ook zeker niet zeldzaam vooral in het voorjaar gespecialiseerd in dode kraaien. De sprietknots van deze is rood gekleurd. Maar deze kever heeft een duidelijk gelige lichaamsbeharing.
Aaseters, zoals de doodgravers maar ook verscheidene zogenaamde kortschildkevers behoren tot de aaseters, hebben vaak gecompliceerde antennes om de geurdeeltjes van de dode dieren op te vangen.
De grootte van de doodgravers is van zo’n 13 tot 23 mm., behalve de Duitse doodgraver die is wel 23 tot 33mm. Deze Duitse doodgraver leeft in Europa vooral op grotere zoogdieren zoals hazen en konijnen, bij gebrek zoekt het insect ook mestkevers in mesthopen.
Op onze Gorsselse heide, in de ecologische atlas, worden 2 soorten genoemd; de krombenige doodgraver [Nicrphorus interruptus] (deze wordt niet vermeld in het boekje “Welke kever is dat?”) en de krompootdoodgraver of gewone doodgraver [Nicrophorus vespillo]. Opmerkelijk; de Nederlandse naam; krombenig en krompoot, hoe kom je erop.
Gewone doodgraver; bron Wikipedia Janet Graham
De gewone doodgraver is 12 tot 23 mm. lang. Ondanks de toch wel kleine insecten kunnen ze redelijk grotere zoogdieren begraven zoals muizen en dergelijke. Zoals de foto toont een zwarte kever met oranje rode vlekken. De doodgraver als begrafenis ondernemer. Wanneer ze ergens in het zand een kadaver met hun antennes ontdekken, trachten ze het lijk te begraven. Meestal zijn meerdere kevers gelijktijdig aan de arbeid om het kadaver onder de grond te krijgen. Door het zand eronder weg te graven, zakt het kadaver door zijn gewicht de grond in. Als de klus geklaard is, worden door de vrouwtjes eitjes bij het begraven lijk gelegd, zelden meer dan 20. Na zeker 5 dagen komen de larven uit, die zich te goed doen aan het vlees van het in staat van ontbinding verkerende lijk. De vrouwtjes verzorgen de larven nog langdurig, je kunt met recht spreken van een soort broedzorg. De rijpe larve verpopt zich in de grond. De kevers vliegen ‘s avonds en ‘s nachts. Nog even dit; ze vermijden door vliegen bevuild vlees en vallen zelfs vleesvliegen aan en jagen die weg.
Vooral bij de gewone doodgraver zijn waarnemingen bekend, dat ze geheel bedekt kunnen zijn met mijten, die de kevers gebruiken voor transport om zo ook bij hun noodzakelijke voedsel te komen.
Het is zeker de moeite waard om wat aandacht te schenken aan deze zeer nuttige insecten. De opruimers van de natuur. Het is indrukwekkend als je de kevers aan het werk ziet om een kadaver onder de grond te werken.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
