Januari 2024; Plataan [Platanus x hispanica]
In onze oude ecologische atlas van de Gorsselse Heide staat de boom genoemd als Platanus x hispanicana. Het x teken duidt op een cultivar of kruising, of hybride van de oosterse en de westerse plataan. In de Benelux zijn twee echte soorten bekend; de Westerse plataan; Platanus occidentalis en de Oosterse plataan; Platanus orientalis.
De plataan kan wel 30 tot 35 m. hoog worden, heeft een dicht bladerdek van grote bladeren. De boom wordt in Zuid-Europa vaak aangeplant als bescherming tegen de zon op bijvoorbeeld marktpleinen en als laanbeplanting. Het is één van de sterkste stadsbomen, verdraagt een voedselarme bodem, droogte, strooizouten en een tamelijk gesloten verharding.
Bij de tuincentra, bomenkwekers en hoveniers kun je de dakplataan aanschaffen voor op het terras, een natuurlijke parasol. Je moet hem jaarlijks wel snoeien, maar daar kan de boom uitstekend tegen.
In de winterperiode als het blad van de boom is, valt de plataan onmiddellijk op door zijn geschilferde witte, geel grijsgroene bast. Deze bast is een zeer goede bescherming tegen luchtvervuiling, doordat de bast er afvalt en eronder weer een nieuwe te voorschijn komt.
Plataan foto bron www.tuinplanten.nlb
De bladeren zijn groot en gelobd, handvormig en esdoornachtig. De boom wordt als zodanig ook wel esdoornachtige plataan genoemd. De onderkant van de bladeren, maar ook de twijgen, hebben een soort beharing, als dit loslaat, kan dit een allergie veroorzaken zoals jeukende ogen, hoesten en keel narigheden. Zo heeft men in Engeland eens voorgesteld de aanplant van platanen in de buurt van scholen te verbieden.
De boom is éénhuizig. De bloemen vormen bolvormige hoofdjes, die los aan de takken hangen. De bouw van de bloem is zeer ingewikkeld. Het lijken wel een soort katjes. Wat specifieker bekeken zijn de mannelijk geel en de vrouwelijk karmijn rood van kleur. Karakteristiek in de winterperiode zien we deze bolletjes nog aan de boom hangen. In het voorjaar vallen ze uiteen en de vruchtjes verspreiden zich op de wind gedragen door parachuutjes van fijne haren.
Snoeien kan het beste plaatsvinden in het najaar of in de wintermaanden als het niet vriest. De wond moet een zo klein mogelijk oppervlak hebben, dit voorkomt bloeden en de aantasting van ziekten en plagen. Kruisende en dode takken moeten verwijderd worden. Dit laatste geldt voor het snoeien in het algemeen. Dit geldt ook voor de “dakplatanen’” op het terras, dit snoeien kunnen we vergelijken met het knotten van knotwilgen. Indien nodig kun je in juni en juli wat vormsnoei toepassen. Het kandelaberen zien we vaak ook langs de wegen.
Het hout van de plataan is alleen geschikt voor binnenshuis. Het wordt voornamelijk gebruikt bij de meubelfabricage.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
In onze oude ecologische atlas van de Gorsselse Heide staat de boom genoemd als Platanus x hispanicana. Het x teken duidt op een cultivar of kruising, of hybride van de oosterse en de westerse plataan. In de Benelux zijn twee echte soorten bekend; de Westerse plataan; Platanus occidentalis en de Oosterse plataan; Platanus orientalis.
De plataan kan wel 30 tot 35 m. hoog worden, heeft een dicht bladerdek van grote bladeren. De boom wordt in Zuid-Europa vaak aangeplant als bescherming tegen de zon op bijvoorbeeld marktpleinen en als laanbeplanting. Het is één van de sterkste stadsbomen, verdraagt een voedselarme bodem, droogte, strooizouten en een tamelijk gesloten verharding.
Bij de tuincentra, bomenkwekers en hoveniers kun je de dakplataan aanschaffen voor op het terras, een natuurlijke parasol. Je moet hem jaarlijks wel snoeien, maar daar kan de boom uitstekend tegen.
In de winterperiode als het blad van de boom is, valt de plataan onmiddellijk op door zijn geschilferde witte, geel grijsgroene bast. Deze bast is een zeer goede bescherming tegen luchtvervuiling, doordat de bast er afvalt en eronder weer een nieuwe te voorschijn komt.
Plataan foto bron www.tuinplanten.nlb
De bladeren zijn groot en gelobd, handvormig en esdoornachtig. De boom wordt als zodanig ook wel esdoornachtige plataan genoemd. De onderkant van de bladeren, maar ook de twijgen, hebben een soort beharing, als dit loslaat, kan dit een allergie veroorzaken zoals jeukende ogen, hoesten en keel narigheden. Zo heeft men in Engeland eens voorgesteld de aanplant van platanen in de buurt van scholen te verbieden.
De boom is éénhuizig. De bloemen vormen bolvormige hoofdjes, die los aan de takken hangen. De bouw van de bloem is zeer ingewikkeld. Het lijken wel een soort katjes. Wat specifieker bekeken zijn de mannelijk geel en de vrouwelijk karmijn rood van kleur. Karakteristiek in de winterperiode zien we deze bolletjes nog aan de boom hangen. In het voorjaar vallen ze uiteen en de vruchtjes verspreiden zich op de wind gedragen door parachuutjes van fijne haren.
Snoeien kan het beste plaatsvinden in het najaar of in de wintermaanden als het niet vriest. De wond moet een zo klein mogelijk oppervlak hebben, dit voorkomt bloeden en de aantasting van ziekten en plagen. Kruisende en dode takken moeten verwijderd worden. Dit laatste geldt voor het snoeien in het algemeen. Dit geldt ook voor de “dakplatanen’” op het terras, dit snoeien kunnen we vergelijken met het knotten van knotwilgen. Indien nodig kun je in juni en juli wat vormsnoei toepassen. Het kandelaberen zien we vaak ook langs de wegen.
Het hout van de plataan is alleen geschikt voor binnenshuis. Het wordt voornamelijk gebruikt bij de meubelfabricage.
Geniet van wat de Gorsselse Heide en omgeving ons biedt. Herman Roelofs.
